6. |
Etimolojik olarak bakarsak, arpej dilimize İtalyanca "arpeggio (kırık akor)" kelimesinden geçmiştir, o da yine İtalyanca olan "arpeggiare(arp çalmak)" kelimesinden türemiş bir sözcüktür. Arpej, Türkçe anlamında olduğu gibi bir akoru kırmak, yani notalarını aynı anda değil de farklı zaman dilimlerinde çalmaktır. Müzikal anlamda alpej kalıpları yoktur fakat popüler anlamda bakacak olursak var. İnternette çok fazla örneği bulunmakta, genellikle amatör müzik videolarında fazlasıyla görürsün. Fakat arpejin anlamını ve müzikal anlamda mantığını kavrarsan parçalara rahatlıkla arpejler uyarlayabilirsin.Örneğin, 4/4lük bir ritimle ilerleyen bir parçayı deneyecek olursanız, 4/4lük ölçüye tam oturan her nota dizilimi, ritmik olarak parçaya da oturacaktır. Elinizde Guitar Pro programı mevcutsa, orada ritmle çaldığınız parçalara, ölçüyü parçanın ölçüsünde ayarlayarak kendiniz arpejler yazmayı dene, inan popüler arpej kalıplarından çok daha güzel sonuçlar ortaya çıkacaktır.
Notalarla anlatayım, 4/4lük nedir, 4 tane 4lük nota, yani 4 tane 1 vuruşluk nota. Atıyorum ayağını yere vurarak çalıyorsun, ayağını bir kere vurup kaldırınca 1 vuruş oluyor. 4 kere vurup kaldırınca 4 vuruş oluyor. Bu 4 vuruşluk zaman içerisinde istediğin kadar nota basabilirsin, bu da 4/4lük bir arpej olur. Fakat bunun müzikal açıdan zevk verip vermemesi size kalmış. Mesela "pimamiam" alpeji,burada 8 kere tele vurulacak mesela. Bunların hepsi 8lik(1/2 vuruşluk) nota da olabilir, 2si 4lük(1 vuruşluk) diğer 2si 8lik,diğer 4ü 16lık(1/4 vuruşluk) da olabilir.Nota değerlerini toplayınca 4 vuruşluk yani 4/4lük olması yeterli. Yani demek istediğim 4 vuruşluk bir süreye sığan her kalıp arpej olabilir. İsterse "imimimimimimimimimimimimimimim" bile olabilir,bir kalıbı yoktur
Örneğin, 4/4lük bir ritimle ilerleyen bir parçayı deneyecek olursanız, 4/4lük ölçüye tam oturan her nota dizilimi, ritmik olarak parçaya da oturacaktır yani, 4/4lük bir ritm,ayağını 4 kere vurduğunda tamamlanır değil mi? 4/4lük arpej de yukarıda söylediğim gibi ayağını 4 kere vurunca tamamlanıyor, yani süre olarak aynı zamanda bitiyorlar ki bu da parçaya tam oturmasını sağlıyor Tabi çok çeşitli uyarlamalar yapılabilir fakat anladığım kadarıyla akorlarından parça çalmak istiyorsun, bu yeterli olur.
|